आश्विन १६ गते, २०८० मा प्रकाशित
काठमाडौँ । यस वर्षको भौतिकशास्त्रतर्फको नोबेल पुरस्कार तीन जना वैज्ञानिकले संयुक्तरूपमा प्राप्त गरेका छन् । प्रकाशको ‘छोटो क्षण’ कैद गरेर अनुसन्धान गरेका फ्रान्सका पियरे अगोस्टिनी, हङ्गेरीका फेरेन्क क्राउज र स्विडेनका एनी एल हुइलियरलाई भौतिकशास्त्रतर्फको नोबेल पुरस्कार दिइएको आयोजकलाई उद्धृत गर्दै बीबीसीले जनाएको छ ।
उनीहरूले इलेक्ट्रोन गतिशीलताको अनुसन्धानका लागि प्रकाशको एटोसेकेन्ड पल्स उत्पन्न गर्ने प्रयोगात्मक विधि आविष्कार गरेका खबरमा उल्लेख छ । एटोसेकेन्ड यति छोटो हुन्छ कि एक सेकेन्डमा त्यति नै सेकेन्ड हुन्छ, जति ब्रह्माण्डको उत्पत्तिपछि भएको थियो । पुरस्कृत वैज्ञानिकहरूले पत्ता लगाएको प्रकाशको अत्यन्त सानो पल्सहरू बनाउने तरिकाले इलेक्ट्रोन सञ्चालन हुने वा ऊर्जा परिवर्तन हुने तीव्र प्रक्रियाहरू नाप्न प्रयोग गरिन्छ ।
पुरस्कृतहरूको योगदानले अत्यन्त तीव्रताका कारण पहिला पालना गर्न असम्भव प्रक्रियाहरूको अनुसन्धानलाई सक्षम बनाएको छ, जुरीले भनेको छ ।
अगोस्टिनी अमेरिकामा ओहायो स्टेट युनिभर्सिटीमा प्रोफेसर हुनुहुन्छ भने क्राउज जर्मनीको म्याक्स प्लान्क इन्स्टिच्युटका निर्देशक हुनुहुन्छ । त्यसैगरी एल हुइलियर स्विडेनको लुन्ड विश्वविद्यालयकी प्रोफेसर हुनुहुन्छ । सन् १९०१ पछि भौतिकशास्त्रमा नोबेल पुरस्कार जित्ने उहाँ पाँचौँ महिला हुनुहुन्छ ।
हिजो चिकित्साशास्त्रतर्फको पुरस्कार घोषणा भइसकेको छ । यस वर्षको रसायन शास्त्रतर्फको अक्टोबर ४, साहित्यतर्फ अक्टोबर ५, शान्तिका लागि अक्टोबर ६ र अर्थशास्त्रका लागि अक्टोबर ९ मा विजेता घोषणा गर्ने नोबेल कमिटीले जनाएको छ ।
अन्य समाचारहरु
